Miliony euro przeciw smogowi. Jak je podzielić? Na co wydać?
7 December 2015, Wyborcza.pl
Czy Małopolska dobrze wyda 100 milionów euro na walkę z zanieczyszczeniem powietrza? Zieloni mają co do tego wątpliwości, bo za małe wsparcie ma pójść na odnawialne źródła energii.
– Brudne powietrze to jeden z największych problemów, z jakimi boryka się obecnie Małopolska. Kraków jest trzecim najbardziej zanieczyszczonym miastem w Europie – mówi Małgorzata Małochleb z Polskiej Zielonej Sieci. I dodaje: – Wymiana ogrzewania w budynkach, inwestycje w odnawialne źródła energii, efektywność energetyczną i niskoemisyjny transport realizowane dzięki funduszom europejskim pomogą w walce o dobrą jakość powietrza.
Organizacje pozarządowe krytykują podział
W latach 2015 do 2020 do Małopolski trafi ponad 400 milionów euro z funduszy unijnych. Pieniądze będą przeznaczone na niskoemisyjny rozwój, w tym inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE ), efektywność energetyczną i transport miejski.
Jak je podzielić? Jakie priorytety wprowadzić? Obecnie władze województwa zamierzają przeznaczyć na poprawę efektywności energetycznej w budynkach publicznych 70 mln euro, a w mieszkalnych – 26 mln euro. Prawie połowa – 30 z 65 mln euro przeznaczonych na OZE – wykorzystana ma być przez operatorów sieci dystrybucyjnych na modernizację sieci i przyłączeń. Bezpośrednio na inwestycje w odnawialne źródła trafi jedynie 35 mln euro.
Organizacje pozarządowe przygotowały raport, w którym krytykują ten podział – wskazują, że na wsparcie gospodarki niskoemisyjnej i zieloną energetykę Małopolska wyda około 404 mln euro. To zaledwie 19,5 proc. środków otrzymanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR); rekordzista – województwo śląskie – przeznacza na ten cel prawie 32 proc. środków.
W Małopolsce unijne pieniądze trafią na inwestycje w niskoemisyjny transport miejski (140 mln euro), odnawialne źródła energii (65 mln euro), efektywność energetyczną budynków (96 mln euro) oraz ochronę powietrza (100 mln euro).
Nie na brudne technologie
Organizacje pozarządowe nie chcą, by stare źródła ciepła były wymieniane na nowe piece węglowe. – Dofinansowanie spalania węgla, nawet w bardzo efektywnych instalacjach, jest sprzeczne z duchem funduszy unijnych przeznaczonych na niskoemisyjny rozwój, a z perspektywy walki o poprawę jakości powietrza można określić je mianem co najwyżej półśrodka. Zamiast wykorzystać unikalną szansę, jaką daje dofinansowanie z Unii Europejskiej, i wspierać stosowanie czystych źródeł ciepła, w Małopolsce pieniądze publiczne wydawane będą na brudne technologie – uważa Julia Krzyszkowska, ekspertka ds. funduszy europejskich CEE Bankwatch Network i Polskiej Zielonej Sieci.
Jak więc wydawać pieniądze unijne? O tym podczas debaty “Fundusze europejskie dla zrównoważonego rozwoju w regionach – województwo małopolskie” opowiedzą członkowie organizacji pozarządowych i przedstawiciele urzędu marszałkowskiego.
Debata odbędzie się w poniedziałek w hotelu Campanile przy ul. Świętego Tomasza 34 w Krakowie (początek o godz. 11).
